Astma bij paarden, ook wel equine astma genoemd, is een verzamelnaam voor ontstekingen in de diepe luchtwegen en het vormt een veel voorkomende aandoening. Een paard dat astmatisch is of bronchitis heeft reageert overgevoelig op stofdeeltjes uit de lucht. Dit veroorzaakt een ontsteking en ophopingen van slijm in de luchtwegen. Uiteindelijk vernauwt dit de luchtwegen, wat het ademen bemoeilijkt. Wat zijn de symptomen, oorzaken en behandelmethoden voor equine astma?
Veel paarden zijn astmatisch, wat vaak een milde vorm aanneemt en niet snel wordt herkend. Toch lijdt ongeveer een op de acht paarden aan ernstige astma, wat de gezondheid en prestaties beïnvloedt. Astma kun je herkennen aan een versnelde ademhaling, langere hersteltijd na inspanning en neusvloeiing bij je paard. Andere symptomen zijn moeite met ademhalen, benauwdheid en hoesten. Soms zijn de signalen moeilijk te herkennen, maar een paard hoort bijvoorbeeld nooit overmatig te hoesten. Als een astmatisch paard onbehandeld blijft, kan er na verloop van tijd schade ontstaan in de longen. Dit bemoeilijkt het ademhalen voor een paard.
Wanneer je denkt dat je paard astmatisch is of last heeft van bronchitis is het belangrijk om zo snel mogelijk een dierenarts in te schakelen. Deze kan klinisch onderzoek doen door naar de longen te luisteren. Daarnaast wordt er vaak aanvullend onderzoek uitgevoerd door middel van een luchtwegscopie, oftewel het bekijken van de luchtwegen met een camera. Een andere diagnosemethode is een bronchoalveolaire lavage, wat staat voor longspoeling en waarbij de cellen van de luchtwegen worden onderzocht.
De oorzaak van paardenastma is blootstelling aan deeltjes, waardoor een ontstekingsreactie wordt opgewekt. Hierbij gaat het met name over kleine stofdeeltjes die via de ingeademde lucht in de diepe luchtwegen terechtkomen. Zulk soort stofdeeltjes komen veel voor in een stalomgeving, zoals in hooi en strooisel, en zijn bijvoorbeeld deeltjes van schimmels of onderdelen van planten of mijten. Ammoniak kan de luchtwegen ook irriteren.
Wanneer deze stofdeeltjes terechtkomen in de luchtwegen van een astmatisch paard, ontstaat er een reactie, waarbij het lichaam ontstekingscellen en slijm produceert. Op het gebied van astma is er sprake van een zomer- of weide-variant, wat voorkomt bij paarden die tijdens het weideseizoen buiten staan. Hierbij spelen plantaardige deeltjes een rol, zoals pollen. Hitte en vochtigheid verergeren reacties bij een astmatische paard en bronchitis ook vaak.
Over het algemeen wordt er een onderscheid gemaakt tussen twee vormen van paardenastma:
Het is uiterst belangrijk om bij een astmatisch paard of een paard met bronchitis snel een dierenarts in te schakelen. Hoe langer de klachten namelijk onbehandeld blijven, hoe meer schade er aan de longen kan ontstaan. Veelal behandelen dierenartsen astma en bronchitis met medicijnen die de ontsteking remmen. Zo verminderen de astmatische klachten en wordt chronische astma zo veel mogelijk voorkomen. Andere mogelijke behandelingen zijn met onstekingsremmers en luchtwegverwijders.
Daarnaast zijn er supplementen beschikbaar om een astmatisch paard te behandelen. Een natuurlijk supplement met bijvoorbeeld eucalyptus kan worden gebruikt om hoest en slijm los te maken. Zo'n supplement verminderd tevens omgevingsprikkels, waardoor slijm uiteindelijk wordt opgehoest. Er zijn daarnaast nog veel meer supplementen die kunnen worden gebruikt.
Of het nou om milde of ernstige paardenastma gaat, het is belangrijk om de blootstelling aan stofdeeltjes te beperken, vooral uit hooi en strooisel. Astma en bronchitis bij paarden kun je beperken met behulp van de volgende tips:
