Atopie zelf is eigenlijk geen ziekte. Het houdt alleen in dat de hond aanleg heeft om een allergische reactie te krijgen. De oorzaak is, dat het immuunsysteem van het dier denkt dat hele normale stoffen gevaarlijk zijn. Als reactie worden immuunstoffen aangemaakt. Deze allergische reactie kan vervolgens tot uiting komen in de huid van het dier, waardoor hij jeuk krijgt en zich veel zal krabben. Dit noem je atopische dermatitis. Atopische dermatitis is een huidziekte. De oorzaak van deze reactie kan van alles zijn. Het kan veroorzaakt worden door vlooien, hormonale schommelingen, maar ook door stoffen in de omgeving. Meestal wordt de allergische reactie veroorzaakt door boom- of graspollen, de huisstofmijt of andere dieren. Sommige honden zijn zelfs allergisch voor mensen. Ook hebben een aantal hondenrassen eerder last van een allergie dan andere rassen. Bij de volgende rassen komt atopische dermatitis vaker voor.
Honden met atopische dermatitis hebben vooral veel last van jeuk. Als eerste zal je daarom zien, dat het dier zich vaker en langer zal krabben. Deze jeuk kan over het hele lichaam voorkomen. Ook kan de huid gaan ontsteken en rood worden. Dat zie je vooral op plaatsen waar de vacht dunner is, zoals in de oksels en de liezen, in de oren, tussen de tenen en bij de anus. Ook kan de huid gaan schilferen, dikker worden of zelfs zwart kleuren. Daarnaast kan de vacht op sommige plekken dof worden of uitvallen. Doordat jouw trouwe viervoeter veel gaat krabben, kunnen wondjes ontstaan die weer een infectie veroorzaken. Hierdoor hebben ze ook sneller last van secundaire infecties van bacteriën en gisten. Dit kan puisten en vervelende korsten veroorzaken, die ook weer voor extra jeuk zorgen. Sommige honden hebben daarnaast last van oorontstekingen of van niezen en een loopneus.
Er zijn meerdere zaken die jeuk kunnen veroorzaken. Voordat de dierenarts het atopieonderzoek start, zal hij eerst deze oorzaken proberen uit te sluiten. Zo kan hij een vlooienbehandeling geven of voedselallergie proberen uit te sluiten met een eliminatiedieet of bloedonderzoek. Een voedselallergie kan namelijk een valse positieve uitslag geven bij het atopieonderzoek. Een dierenarts kan atopie vaststellen met een huidtest of met bloedonderzoek. Bij het bloedonderzoek wordt er gezocht naar antistoffen tegen allergenen. Allergenen zijn de stoffen, die de allergische reactie veroorzaken. Bij een huidtest wordt een stuk van de vacht weggeschoren en worden er prikjes met veelvoorkomende allergenen gegeven. Als er een rood, jeukend bultje op de plek van de prik ontstaat, dan is dat een allergeen. Deze testen worden vaak gecombineerd om een goede diagnose te kunnen stellen.
Helaas is atopie niet te genezen. De enige mogelijkheid om de klachten te verminderen is daarom een levenslange behandeling. Een behandeling moet altijd gebeuren in overleg en samenwerking met een dierenarts. De mogelijke behandelingen zijn:
Het verwijderen van de allergenen uit de omgeving van de patiënt is de meest logische manier om de atopische reactie te behandelen. Als er geen allergeen is, kan er immers ook geen allergische reactie plaatsvinden. Maar de allergenen verwijderen is niet altijd mogelijk en bijna nooit praktisch. Graspollen kom je altijd tegen en ook de huisstofmijt volledig mijden is erg lastig. Zeker bij honden met een lange vacht blijven de allergenen snel in de vacht hangen. Daarom is meestal een andere behandeling nodig.
Hypersensibilisatie betekent, dat de allergenen met een injectie worden toegediend. Hiervoor wordt eerst met bloedonderzoek getest op welke allergenen het dier reageert en deze worden vervolgens in een injectievloeistof samengevoegd. De prikken worden elke maand toegediend, soms is in het begin wekelijkse toediening nodig. De eerste prik bevat maar een kleine hoeveelheid allergenen en dat wordt geleidelijk steeds meer. Je wekt hiermee een allergische reactie op, maar uiteindelijk raakt het lichaam gewend aan de allergenen. Hierdoor wordt de allergische reactie steeds minder. Het kan wel zes maanden duren, voordat je resultaat van de behandeling ziet. Bovendien werkt het maar bij driekwart van de dieren. Daarnaast moet je de injecties blijven geven om resultaat te houden en deze zijn behoorlijk kostbaar. Maar als de behandeling werkt, dan heeft jouw hond geen jeukklachten meer en dat is natuurlijk ook wat waard.
Er zijn verschillende soorten medicatie waarmee je atopische dermatitis kunt behandelen, bijvoorbeeld corticosteroïden. Dit zijn onstekingsremmers, die de ontstekingen in de huid onderdrukken. Hierdoor vermindert de jeuk. Wel hebben deze middelen veel bijwerkingen, zoals meer drinken en plassen. Immunosuppressiva zorgen ervoor dat de reactie van het afweersysteem vermindert. Hierdoor reageert het lichaam minder hevig op de allergenen. Deze medicatie heeft minder bijwerkingen, maar het kan wel een aantal weken duren voordat je resultaat ziet. Jeukremmers zijn minder effectief, maar worden vaak gebruikt om de reactie acuut te verminderen. Jeukremmers doen echter niets aan de oorzaak, ze onderdrukken alleen de symptomen.
Atopische dermatitis veroorzaakt vooral huidproblemen. Hierdoor wordt de huid gevoelig en kan hij uitdrogen. Daarnaast kan de vacht dof worden. Naast de genoemde behandelingen kun je zelf ook jouw hond helpen met voedingssupplementen, die de jeuk kunnen verminderen. Er zijn zeer goede resultaten bekend met Chinese kruiden supplenmenten. Door een voedingssupplement met deze Chinese kruiden toe te voegen aan de dagelijkse maaltijd van je dier kun je de conditie van zijn huid en vacht verbeteren.
